Over het dramatische roman "Red ons, Maria Montanelli" heb ik een recensie geschreven. Dit was voor een cijfer: 7,3. De recensie lees je hieronder. Vervolgt door de literaire mindmap van dit boek.

Hij heeft nog een heel leven voor zich

“Soms behoorlijk grappig, maar toch ook op de rand van het clichématige en iets te eenduidig, te weinig verrassend in de balorigheid van een puber.” De woorden van Johan Vandenbroucke. Ondanks zijn betogende recensie ben ik het niet met hem eens. Ja het boek is soms behoorlijk grappig, maar clichématig en iets te eenduidig? Dat dit boek cliché is kan hij dan alleen uit de slotzin: “Hij heeft zijn hele leven nog voor zich” hebben gehaald, want verder is er geen cliché. Het boek heeft verrassende en ongebruikelijke wendingen.

                “Red ons, Maria Montanelli” de jongen vraagt om hulp. Maria Montanelli is de stichter van het Montanelli Lyceum. “Wanneer ze zag hoe de school er nu voorstond, zou zij zich omgedraaid hebben in haar graf.” Ruwe woorden, maar hij heeft maakt zijn punt duidelijk. De “creatieve manier” waarop de leraren lesgeven, zoals de andere benamingen. Je kreeg geen cijfers, maar een ‘beoordeling’, geen rapport, maar een ‘verslag’. Ze vonden zichzelf de leukste school en als je er anders overdenkt word je als gek beschouwd; aldus de jongen.

 

Herman Koch, niet alleen schrijver van dit boek, maar ook van het boek ‘Het diner.’ Na het lezen van beide boeken komt er een schrijfwijze tevoorschijn. Het tegenovergestelde van de sprookjes , beginnend met; “Er was eens..” en sluitend met; “ze leefde nog lang en gelukkig.” Nee, deze boeken zijn ruw geschreven, in een volhoudend baaltoontje. Op het eerste oog lijkt de hoofdpersonage een opstandige puber, maar misschien wel met een reden.

Het lijkt zo’n taboe. Een zwakbegaafde jongen die wordt gepest op een maar al te keurige school? Non sense! Of toch niet? Ik ben er van overtuigd dat zwakbegaafde (denk aan zieken, gehandicapten en ouderen) veel vaker het doelwit zijn van dit soort pesterijen. Lekker makkelijk, omdat ze zich toch niet kunnen verweren. Meestal hebben ze ook nog een zware achterstand op sociaal gebied. Toch geeft dit verhaal een verfijnd beeld voor de motieven van pesten; “Ik heb nooit begrepen waarom de ouders van een kind dat achterlijk is, hem daarbij ook nog de verkeerde kleren aantrekken, zodat het nog meer opvalt”, heb ik teveel gezegd?

De jongen vertelt zijn verhaal. Geen idee wie die jongen is, of alleen al zijn naam, maar je krijgt wel alles te zien vanuit zijn perspectief. Erg duidelijk. Hierdoor leef je als lezer jezelf in en vorm je een beeld van zijn situatie en zijn kijk op het leven. “Je begrijpt niet dat iemand daar vrijwillig gaat wonen”, zegt de jongen. Vol afschuw naar de buurt waar hij woont en naar zijn school.

Denken, na het lezen van dit boek doe je dat zeker. Red ons duidt een heel zwaar onderwerp aan, het verhaal heeft een zware lading. De manier waarop de naamloze hoofdpersoon denkt, maakte mij in het begin boos. Hij gaat op zo’n slechte manier om met de mensen om hem heen, respectloos. Totdat zijn motieven duidelijk worden. Krijg je door een slechte thuissituatie meteen het recht om anderen mensen te pesten? Ik denk van niet. Vooral niet als het om een zwakbegaafde gaat. De zwakbegaafde jongen, Jochem, kan niks aan de slechte thuissituatie doen. Toch komt er meer begrip voor de pesterijen na het lezen van de motieven.

 

Een boek dat je leert verder te gaan met je leven, ondanks alles wat er is gebeurt. Ik zou dit boek aan iedereen aanbevelen, aangezien we ons allemaal wel eens afvragen waarom er gepest wordt. Iedereen maakt fouten in zijn leven, desondanks deze fouten is het belangrijk dat je door blijft gaan en alles achter je kan laten. Je hebt tenslotte nog een heel leven voor je en daar kom je in dit boek achter!

                                                                                                                                              

1. Literaire mindmap

2. Bibliografische gegevens

Schrijver: Herman Koch
Titel: Red ons, Maria Montanelli
Gelezen druk met jaar: 24ste, 2013
Uitgeverij en plaats van uitgave: Anthos, Amsterdam
Jaar van eerste druk: 1989
Aantal pagina’s: 111

3. Opbouw

Red ons is geen onderdeel van een trilogie. Het boek heeft veertien hoofdstukken en elk hoofdstuk kom je steeds meer informatie te weten. Elk hoofdstuk geeft weer een verassende wending. Met deze genummerde hoofdstukken is het boek onderverdeeld. In de epiloog van het verhaal blikt de hoofdpersoon verder op hoe zijn leven nu verder moet, dit is dus voor het eerst dat de schrijver over de toekomst praat. In de proloog wordt alles een beetje ingeleid, de situatie een beetje ingebeeld en de personages voorgesteld. Het boek kent geen illustraties en een redelijke eentonig lettertype.

4. De samenvatting

5. Titelverklaring

Op het Montanelli-school gaat van alles mis. De school is volgens de hoofdpersonage een regelrechte ramp, vandaar dat de hoofdpersoon Maria Montanelli, de oprichter van de school, om hulp vraagt.

6. Thema en motieven

Als de thuissituatie slecht is, dan wordt dit vaak naar buiten op andere manieren geuit. De verteller heeft een slechte thuissituatie en richt zich dit naar buiten. Dit wordt geuit in de grote afschuw voor alles, die de verteller laat zien en in dit zie je terug in de pesterijen.

7. De structurele kenmerken

a. Perspectief en vertelinstantie

In dit boek is sprake van een ik-vertelsituatie, de hoofdpersoon is alleen maar aan het woord en doet zijn verhaal. Dit doet hij achteraf vandaar dat de tijdsperspectief vision par derrière is.

b. Tijd

De tijd is absoluut niet-chronologisch, het hele verhaal wordt later verteld en is eigenlijk een grote flashback.

De vertelde tijd: Het boek vind ongeveer over een jaar plaats. Het begint halverwege het schooljaar, wanneer de zwakzinnige jongen op school komt.
De verteltijd is rond de 10 uur volgens mij, het boek heeft 111 bladzijdes.

Het verhaal kent dus verschillende tijdsprongen en veel versnellingen. Veel gebeurtenissen, zoals de ziekte van de moeder van de naamloze jongen worden heel kort aan het licht gebracht terwijl deze gebeurtenissen zeer waarschijnlijk veel langer hebben geduurd.

c. Personages en figuren

De dynamische personage is de naamloze vertellen. Hij is rond de 16 jaar en een redelijk opstandige puber.
Hij heeft overal een hekel aan, is een grapjes maker en is heel negatief over vrijwel alles, maar dit komt vooral door zijn slechte thuissituatie.
Jochem is een flat character en is de belangrijkste bij persoon. Het verhaal is geschreven door de gebeurtenis met hem. Volgens de ik persoon is Jochem een schijnheilige aandacht zoeker vanwege zijn zwakbegaafdheid.
Erik en Gerard zijn de beste vrienden van de vertellen. Erik is net als de ik persoon best wel dapper, terwijl Gerard niet zoveel lef heeft.
De vader van de ik persoon verwaarloost hem ontzettend. Hij ging al vreemd terwijl zijn moeder ontzettend ziek was en sinds het overlijden is zijn vader zelfs bij zijn weduwe ingetrokken.

De leraren zijn vrijwel allemaal hetzelfde, maar hebben ook een redelijke rol in het boek. De leraren maken de Montanelli-school nog vreselijker.

d. Ruimte

Er is sprake van een gethematiseerde ruimte, de ruimte heeft invloed op het gehele thema. De locatie van het verhaal is wordt niet heel duidelijk vermeld. Het verhaal speelt zich af in een klein dorpje en ook voor een groot deel in het Montanelli Lyceum. De buurt is volgens de verteller heel truttig en behoorlijk omhoog geschoten. deze. De school is volgens de verteller nog het aller ergst. Ze vonden zichzelf veel te goed. Door dit alles is de afschuw en het thema gecreëerd.

e. Spanning

Het verhaal kent een grote actie spanning, waarin er van alles gebeurt. Vooral gaat het om wat er met Jochem gebeurt. Alles wat er is gebeurt is verteld, maar er is een open einde voor de toekomst.

8. Intertekstualiteit, leidmotieven, symboliek

Motieven zijn bijv. de problemen in de pubertijd en thuis. Alle ergernissen worden hierdoor veroorzaakt. De verteller spreekt met behoorlijk wat sarcasme en blijft door problemen omsingeld. De ergernissen kom je op elke bladzijde tegen. Door deze ergernissen wordt het hele verhaal geleid.

9. Plot

Het verhaal bouwt toe naar een gebeurtenis, iets ergs wat er met de zwakbegaafde Jochem is gebeurt. Je hebt alleen geen idee wat er precies is gebeurd en wanneer het is gebeurd. Langzaam aan werk je toe naar het moment waarop het gebeurd. En zodra dat bekend is gaat het alleen nog maar over de gevolgen die het ernstige voorval hebben.

10. Recensie, mening en argumentatie (literaire kritiek)

Ik vond het best een heftig boek om te leven. Ik sta zelf best positief en nuchter in het leven en sta er daardoor op een compleet andere manier in. Hierdoor moet ik mijn best doen om het gedrag van de ik-persoon te verklaren. Het verhaal vind ik wel erg boeiend, het is totaal niks alledaags. Ik zou het boek zeker aanraden, maar dan niet als een luchtig boek om te lezen voor het slapen gaan. Voor mijn complete mening in recensie vorm kun je hierboven kijken!

11. Stijl

12. Voorkant en achterflap boek